دهلی نو

دهلی دومین کلانشهر بزرگ هند است و دهلی نو، پایتخت هند، نیز بخشی از این کلانشهر است. دهلی با قدمتی افزون بر ۵۰۰۰ سال از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می شود. این شهر تاکنون ۱۱ بار ویران گشته و از نو ساخته شده‌است. دهلی آمیخته ای است از جامعه سنتی و مدرن و نمودی است از اجتماع مذاهب ، قومیت ها و فرهنگ های مختلف.
دهلی نو از نظر اقتصادی وضعیت بسیار مطلوبی دارد و از این لحاظ اقتصاد آن به سرعت در حال رشد است. از سال ۱۷۷۲ میلادی تا ۱۹۱۱ میلادی شهر کلکته پایتخت هندوستان بود ولی به خاطر مرکزیت دهلی، جرج پنجم بریتانیا، پایتخت را از کلکته به دهلی نو منتقل کرد.دهلی اولین پایتخت حکومت مسلمانان از قرن دوازده تا ۱۹ میلادی بوده و جنگها و ویرانیهای فراوانی را به خود دیده است که از مهمترین آنها حمله تیمور و نادر شاه به این شهر را می توان نام برد. تخت طاووس و الماس معروف دریای نور از غنایم با ارزشی است که از این شهر به ایران منتقل شده است.طراحی و احداث دهلی نو بلافاصله پس از استقرار حکومت انگلیسی ها، توسط یک معمار برجسته انگلیسی در جنوب دهلی آغاز گردید.
از مراکز مهم و ناحیه های خرید می توان به باغ کارول (Karol Bagh) ، کوناوت (Connaught) و چندنی چوک (Chandni Chowk) را نام برد.
خیابان بابا خاراک (Baba Kharak) که در نزدیکی پارلمان هند واقع شده است نیز یکی از مهترین مراکز فروش لباس ها و روسری های هندی است.
مرکز خرید بهشت نیز (Delhi is a shoppers’ paradise) نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید کالا در دهلی است که لباس هایی ساده و سنتی را زیر نظر بزرگترین طراحان با قیمتی مناسب به مردم عرضه می کنند.
روستای حوض خاص (Hauz Khas Village) که در ۱۲ کیلومتری جنوب غربی شهر قرار دارد نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید جواهرات و اجناس با ارزش است.
مجتمع خرید سانتوشی (Santushi) که در کنار هتل های مهم دهلی قرار دارد نیز یکی دیگر از مراکز بزرگ و قابل توجه دهلی است. در این مرکز خرید بهترین لباس هایی که نخ های آن به وسیله دست ریسیده شده است به مشتریان عرضه می شود. در برخی از مراکز خرید سنتی دهلی حجم زیاد لباس های های آویخته شده بر در مغازه های به حدی است که مشتریان به سختی می توانند آسمان را ببینند. تمامی مراکز یاد شده بافت سنتی و قدیمی شهر دهلی را در خود به یادگار گذاشته است و هر بازدیدکننده ای را مجذوب خود می کند.
یکی دیگر از مراکز تجاری شهر دهلی مرکز دیلی هت(Dilli Haat) است. این مرکز که ظاهری مانند بازار دارد و در تمامی روزهای هفته باز می باشد. در این مکان می توان انواع پارچه ها و لباس ها و روسری های محلی هند را خرید. خریدی که تجربه ای هنری را برای گردشگر به ارمغان خواهد آورد.
از دیگر مراکز خرید در دهلی می توان به بازار سدر (Sadar) اشاره کرد. مکانی پرانرژی و پویا که بزرگترین ناحیه تجاری دهلی است. تمامی اجناس مورد احتیاج گردشگران در آن موجود است و خود به ناحیه های بسیار متنوع و گسترده ای تقسیم می شود.

قطب منار، مناره‌ای است در دهلی که ۷۲/۵ متر ارتفاع دارد و بلندترین بنای آجری دنیاست. قُطُب منار به تقلید از «منار جام» افغانستان، ساخته شد و به پنج طبقه تقسیم شده است که در فاصلهٔ هر دو طبقه، ایوان مدوری به‌صورت کمربند آن را دربر گرفته‌است. هر طبقه کتیبه‌هایی دارد که متونی از آیات قرآن و اسامی قطب‌الدین ایبک، محمد بن سام و دیگر پادشاهان و امرا را شامل می‌شود . این بنای عظیم هر ساله گردشگران بسیاری را جذب و چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. پیش از این امکان بازدید از داخل منار بود ولی اکنون پس از چند خودکشی، ورود به داخل منار و بالارفتن از آن برای عموم ممنوع شده است.

قلعه سرخ (رد فورت یا لال قلعه Red Fort or Lal Qila) بزرگترین مرکز جلب گردشگران در شهر دهلی پایتخت هندوستان است. لال در زبان هندی به معنی قرمز است. دستور احداث این قلعه را شاه جهان امپراتور گورکانی، وقتی که پایتخت خود را از اگرا به دهلی تغییر داد، صادر کرد. ساخت آن نه سال به طول انجامید و در سال ۱۶۴۸ تکمیل شد. این قلعه در کنار رود یامونا قرار دارد و به شکل یک هشت ضلعی نامنظم و به وسیله دیواری از سنگهای قرمز رنگ محصور گشته که طول آن ۵/۲ کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است.

همایون دومین پادشاه گورکانی هند پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول به کشورش بازگشت و به طور ناگهانی پس از چندماه از دنیا رفت.او به هنر و علوم عشق می‌ورزید و در کتابخانه‌اش شمار زیادی از هنرمندان نقاش، خوشنویس، تذهیب‌کار و صحاف ایرانی و هندی را گرد آورده بود که به کار تولید و تکثیر آثار علمی و نسخه‌های نفیس هنری اشتغال داشتند. او در بازگشت به هند، گروهی از هنرمندان ایرانی را با خود به همراه برد. همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت، آرامگاه همایون را در سال ۱۵۶۲ یک سال پس از مرگ همایون آغاز و پس از هشت سال به پایان رساند.

معبد نیلوفر آبی ، یکی از معروف ترین بناهای مدرن در هند و معبد آیین بهایی یا مشرق الاذکار بهائیان و مادر معابد شبه قاره هند شناخته شده‌ است . طرح معماری این بنای شگفت انگیز از گل نیلوفر آبی الهام گرفته‌ شده و شامل ۲۷ گلبرگ است که از بتن سفید ساخته و با سنگ مرمر سفید پوشیده شده و این سنگ‌ها از یونان خریداری و در ایتالیا برش داده شده‌اند. ارتفاع بنا از کف تا بالای ساختمان ۲۷/۳۴ متر و قطر ساختمان ۷۰ متر است و در زمینی به‌مساحت ۶۴/۱۰ هکتار در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری هندوستان بنا شده است.هر یک از ۹ طرف ساختمان سه گلبرگ دارد و ۹ در بزرگ به تالار مرکزی به‌ظرفیت ۱۳۰۰ نفر باز می‌شود.در این بنا به ندرت مناسکی ویژه بهائیان انجام می‌شود و همه می‌توانند با هر اعتقادی با سکوت به تفکر و مناجات بپردازند.

معبد آکشاردام هند به عنوان بزرگترین معبد هندویی جهان شناخته می‌شود . معبد Akshardham Temple، در سال‌های اخیر احداث شده است. این معبد مدرن و مجلل، در فضای بسیار بزرگ با وسعت ۳۰ هکتار قرار دارد. در طی مدت زمان کوتاه، این معبد به یکی از مهم‌ترین مکان‌های دیدنی دهلی نو تبدیل شده و در حال حاضر، هر هفته بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر از این معبد بازدید می‌نمایند.علی‌رغم اینکه در این معبد حیات اجتماعی و فکری مردم هند در طول تاریخ بیان شده و مجسمه‌ شخصیت‌های مطرح علمی، سیاسی و اجتماعی هند در محوطه و سالن‌های آن قرار داده شده ولی در آن هیچ اشاره ای به دوران اسلامی تاریخ هند نشده است. گویی تاریخ هزار ساله اسلام در هند هیچ اثری در فرهنگ و تمدن و زندگی مردم نداشته است.

دروازه هند : در اصل این بنا به‌عنوان یادبود تمامی جنگ‌های هند شناخته می‌شود و نشان برجسته‌ای است برای یادآوری ۹۰ هزار سرباز هندی ارتش بریتانیا که در جنگ جان خود را از دست داده‌اند. این سربازان در مبارزه برای امپراتوری بریتانیا در هند، و یا بیشتر در جنگ جهانی اول و همچنین در جنگ سوم انگلیس و افغانستان جان باخته‌اند.نام این سربازان بر دیوارهای این بنا حک شده‌است. این بنا از سنگ ماسه قرمز و گرانیت ساخته شده است.این بنا باارتفاع ۴۲ متر توسط معمار بریتانیایی طراحی شده و در محوطه‌ای باز و نزدیک به مجموعه زیبای کاخ ریاست جمهوری هند در سال ۱۹۳۱ ساخته شده است. محوطه شش گوشه‌ای به صورت یک میدان، دروازه هند دهلی را دربر گرفته و محل مناسبی برای تفرج خانواده‌ها و گردشگران مختلف است.

از جمله مراکز گردشگری دهلی ، میتوان به کاخ ریاست جمهوری راشتراپاتی بهاوان و آرامگاه مهاتما گاندی و نیز موارد زیر اشاره کرد :
جنتر منتر(Jantar Mantar) : به عنوان مرکز رصدخانه و تحقیقاتی نجومی ساخته شده که در آن محاسبات نجومی انجام می شد.
آرامگاه صفدر جنگ (Safdarjung’s Tomb) : این بنا در سال های ۱۷۵۳ تا ۱۷۵۴ در زمان محمد شاه گورکانی پادشاه هند ساخته شد و آخرین سبک معماری باغ مقبره ای دهلی می باشد.
قلعه کهنه هند : معروف به پورانا کیلا بر روی خرابه‌های شهر کهن پاندواها که زمانی درکنار رودخانه یامونا قرار داشته است.
مسجد جامع دهلی : این مسجد که یکی از بزرگ ترین و باشکوه تریم مساجد هندوستان بوده که در سال ۱۶۵۶ ساخته شده است و در قسمت دهلی قدیم قرار دارد سقف این مسجد دارای سه گنبد است که روی آن‌ها با مرمرهای سیاه و سفید تزیین شده‌است.

از پارکهای شهر دهلی می توان لودی گاردن ، پارک پنج حس (Garden of Five Senses) ، نهرو پارک ، بودا پارک ، پارک آهوها (Deer Park) ، پارک دهلی ، دلهی ریج ، پارک اجمل خان و مجموعه دهولاکن را نام برد.